दीपः _dīpḥ

दीपः _dīpḥ
दीपः [दीप्-णिच् अच्]
1 A lamp, light; नृपदीपो धनस्नेहं प्रजाभ्यः संहरन्नपि । अन्तरस्थैर्गुणैः शुभ्रैर्लक्ष्यते नैव केनचित् ॥ Pt.1. 221. न हि दीपौ परस्परस्योपकुरुतः Ś. B.; so ज्ञानदीपः &c.
-Comp. -अङ्कुर; the flame or light of a lamp; दीपाङ्कुरच्छाया- चञ्चलमाकलय्य Bh.3.68. कुरण्टकविपाण्डुरं दधति धाम दीपाङ्कुराः Vb.
-अन्विता 1 the day of new moon (अमा).
-2 = दीपाली q. v.
-आराधनम् worshipping an idol by waving a light before it.
-आलिः, -ली, -आवली, -उत्सवः 1 a row of lights, nocturnal illumination.;
-2 parti- cularly, the festival called Diwali held on the night of new moon in आश्विन.
-उच्छिष्टम् soot, lamp-black.
-कलिका 1 the flame of a lamp.
-2 N. of a com. on Yajñavalkya.
-किट्टम् lamp-black, soot.
-कूपी, -खोरी the wick of a lamp.
-द a. one who gives a lamp; दीपद- श्चक्षुरुत्तमम् Ms.4.229.
-दण्डः A lamp-post.
-ध्वजः 1 lamp-black.
-2 lamp-stand.
-पुष्पः the Champaka tree.
-भाजनम् a lamp; वामनार्चिरिव दीपभाजनम् (अभूत्) R. 19.51.
-माला lighting, illumination; अद्यापि तां धवलवेश्मनि रत्नदीपमालामयूखपटलैर्दलितान्धकारे Ch. P.18.
-वर्तिः the wick of a lamp.
-वृक्षः 1 a lampstand. कनकोज्ज्वलदीप्तदीपवृक्षम् (आसनम्) Bu. Ch.5.44. तथेह पञ्चेन्द्रियदीपवृक्षा ज्ञानप्रदीप्ताः परवन्त एव Mb.12.22.9. A treelike column of building (Mar. दीपमाळ); Rām.2.6.18; also दीपपादय (a candle-stick).
-2 a light.
-3 a lantern.
-4 the tree called devadāru q. v.
-शत्रुः a moth.
-शिखा 1 the flame of a lamp. अनङ्गमङ्गलावासरत्नदीपशिखामिव Ks.18.77.
-2 lamp-black.
-शृङ्खला a row of lights, illumination.

Sanskrit-English dictionary. 2013.

Игры ⚽ Поможем решить контрольную работу

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”